Racjonalne Dostosowania – rozmowa z Dorotą Dolatą

Czym zajmujesz się, jako psychologiczna konsultantka ds. trudności w procesie studiowania?

Moim głównym zadaniem jest wspieranie studentów, jak również pracowników neuroróżnorodnych w pokonywaniu własnych trudności. Przede wszystkim koncentrujemy się na tych przeciwnościach, które utrudniają efektywne studiowanie. Staramy się wspólnie je zidentyfikować, nazwać i pokonywać. Jeśli istnieje taka potrzeba, wystosowuję wniosek o tzw. racjonalne dostosowania w procesie kształcenia, czyli swego rodzaju wskazówki dla prowadzących zajęcia do pracy ze studentem przejawiającym trudności. Wspomniane wskazówki mają spowodować, że proces studiowania będzie możliwie jak najbardziej dostępny, a sam prowadzący będzie mógł adekwatniej reagować na trudności studenta. Racjonalne dostosowania mogą otrzymać wyłącznie ci studenci, którzy posiadają odpowiednią dokumentację poświadczającą ich stan zdrowia (np. orzeczenie o potrzebnie kształcenia specjalnego, opinię z poradni psychologiczno- pedagogicznej, zaświadczenie od lekarza psychiatry itp.).

Co masz na myśli mówiąc o trudnościach, z którymi mierzą się studenci?

Mam na myśli trudności natury poznawczej i psychologicznej np. depresję, zaburzenia psychiczne, ADHD/ADD, spektrum autyzmu itp., jak również specyficzne trudności w uczeniu się pod postacią dysleksji rozwojowej. Do naszego biura przychodzą również studenci z niepełnosprawnościami ruchowymi (np. poruszający się na wózku aktywnym), jak również niewidomi, g/Głusi. Służymy także wsparciem tych studentów, którzy ze względów losowych mają poważne trudności zdrowotne utrudniające im proces studiowania. Mam na myśli osoby chorujące przewlekle, przebywające w szpitalu.

Kiedy najlepiej udać się po wsparcie?

Tak naprawdę w każdej chwili student lub pracownik może umówić się na konsultację i skorzystać ze wsparcia. Warto jednak skorzystać z tej formy pomocy możliwie jak najszybciej, tuż po rozpoczęciu roku akademickiego, ponieważ racjonalne dostosowania w zakresie kształcenia są przyznawane na dany rok akademicki. Ważne, by nie przychodzić później, aniżeli 3 tygodnie przed planowanym egzaminem certyfikacyjnym z języka angielskiego. Studenci, którzy zbyt późno poproszą o dostosowanie w zakresie egzaminu językowego, mogą mieć problem z uzyskaniem dostosowań. Wynika to przede wszystkim z kwestii organizacyjnych związanych z przygotowaniem egzaminu pod konkretne dostosowania, które student otrzymał.

Stąd przyznanie racjonalnych dostosowań możliwie szybko może pomóc studentowi w sprawniejszym przyjrzeniu się swoim trudnościom oraz możliwościom ich przezwyciężenia, a wykładowcom daje możliwość szybszego wsparcia i adekwatnego reagowania na potrzeby danej osoby. Ponadto, wówczas zarówno student jak i wykładowca mają możliwość omówienia wprowadzenia niniejszych dostosowań w taki sposób, by przy ich uwzględnieniu równocześnie w pełni realizować materiał dydaktyczny.

To trochę wygląda tak, jakby taki student miał łatwiej?

Absolutnie nie. Racjonalne dostosowania w zakresie kształcenia mają minimalizować bądź, jeśli to możliwe, eliminować wszelkie bariery w studiowaniu wynikające z trudności. Chodzi o to, by studiowanie było tak samo dostępne dla studentów z niepełnosprawnościami, jak również dla studentów bez niepełnosprawności. Każdy ma prawo mieć równe szanse w procesie kształcenia. Absolutnie nie można mówić o tym, że student posiadający racjonalne dostosowania ma w jakimś stopniu łatwiej. Wymagania w zakresie kształcenia względem niego się nie zmieniają. Są takie same, jak wobec pozostałych studentów. Niepełnosprawność nie powinna determinować funkcjonowania danej osoby bądź wykluczać ją z procesu studiowania. Jesteśmy po to, by tworzyć takie warunki na UAM, byśmy byli uczelnią dostępną dla wszystkich studentów. Bez wyjątku.

Dziękujemy za rozmowę.